Chung phòng với tên thầy giáo đáng ghét khi đi khảo sát

NHỮNG SUY NGHĨ đêm đó trở nên thừa vào thời điểm tôi phải tham gia bỏ phiếu về những người được Tổng thống George W. Nếu bạn đại diện cho một bang lớn như Illinois thì còn phải bay qua bay lại trong bang để họp mặt cử tri hay cắt băng khánh thành các công trình, để đảm bảo cử tri không nghĩ là họ bị bỏ quên. Cũng như các đảng viên đảng Dân chủ khác, tôi rất ủng hộ những điều này.

Để giữ được tất cả các quả bóng đó không rơi xuống đất thì cuộc sống gia đình phải có thiệt thòi. Tiếp sau đó là những cuộc biểu tình của sinh viên phản đối Chiến tranh Việt Nam và các ý kiến cho rằng nước Mỹ không phải lúc nào cũng đúng, hành động của chúng ta không phải lúc nào cũng hợp lý - và thế hệ sau sẽ không trả bất cử giá nào hay chịu bất cứ gánh nặng nào mà thế hệ trước đòi hỏi. Nhiều nỗi sợ khác cũng mang tâm trạng lo âu quen thuộc, phản ánh thái độ bài ngoại từng nhằm vào người Ý, người Ireland và người Slav chân ướt chân ráo vừa đến Mỹ - sợ rằng người Latin vốn quá khác biệt về văn hóa và tính tình nên không thể hoàn toàn hòa nhập được vào lối sống Mỹ; sợ rằng với những thay đổi về nhân khẩu hiện tại, người Latin sẽ giành lấy quyền kiểm soát từ những người quen sử dụng quyền lực chính trị.

Do mối đe dọa từ Liên Xô rất lớn cũng như cú sốc khi đảng cộng sản nắm quyền ở Trung Quốc và Bắc Triều Tiên, giới cầm quyền Mỹ bắt đầu nhìn nhận phong trào dân tộc, chiến tranh sắc tộc, nỗ lực cải cách và các chính sách thiên tả trên thế giới qua lăng kính Chiến tranh lạnh - nguy cơ tiềm tàng mà họ cảm thấy đã vượt quá lời cam kết công khai vì tự do và dân chủ. Mối đe dọa chỉ đến nếu chúng ta không chịu thừa nhận rằng Cristina và gia đình cô bé cũng là con người, nếu chúng ta không cho họ những quyền và cơ hội mà chúng ta coi là hiển nhiên và bỏ qua thái độ đạo đức giả của giới quan chức; và rộng hơn, nếu chúng ta ngồi yên mặc nước Mỹ ngày càng trở nên bất công hơn, sự bất công chỉ vì màu da và vì thế dẫn tới bất hòa giữa các sắc tộc, sự bất công mà cả nền dân chủ cũng như nền kinh tế của chúng ta không thể chống lại nổi khi đất nước ngày càng nhiều người da đen và da nâu hơn. Nhưng về cơ bản ông cũng thay đổi được chủ đề các cuộc tranh luận.

Một nhân viên cũ của tôi là Madhuri Kommareddi đã dành cả mùa hè trước khi vào học ở Trường Luật Yale để kiểm tra thông tin trong toàn bộ bản thảo. Các chính trị gia nhận thấy rằng họ có thể giành được phiếu nếu tỏ ra phản đối chủ nghĩa cộng sản mạnh hơn đối thủ của họ. Để duy trì vị thế chủ động, để tiếp tục được tài trợ và để nổi bật lên giữa sự ồn ào, các nhóm có ảnh hưởng chính trị không hề tìm cách tăng lợi ích cộng đồng.

Học sinh năm cuối trung học của Mỹ có điểm kiểm tra toán và khoa học thấp hơn so với hầu hết các bạn đồng lứa nước khác. Không rõ nghề chính trị khuyến khích tính xấu đó hay đơn giản là nó thu hút những người mang tính cách này. Gần đây tôi ngày càng ít gặp những người như thế; hình như tôi phải mất nhiều thời gian hơn để tìm được một nhân viên trong cửa hàng để yêu cầu giúp đỡ và phải chờ người giao hàng lâu hơn.

Hơn nữa, tôi còn là tù nhân của chính con người tôi - tiểu sử của tôi, tôi không thể không nhìn nhận kinh nghiệm Mỹ qua lăng kính của một người da đen với di sản pha trộn, mãi mãi không quên bao nhiêu thế hệ những người có màu da giống tôi đã bị bắt làm nô lệ, bị bôi nhọ, và không quên sư khác biệt về chủng tộc, giai cấp tiếp tục định hình cuộc sống của chúng ta như thế nào - có lúc nhẹ nhàng, nhưng có lúc không được nhẹ nhàng cho lắm. Nếu chúng ta không giúp đỡ họ, chúng ta đang tự hạ thấp mình. Tôi đã không còn tin vào sự chắc chắn của những điều không chắc chắc - vì đôi khi chân lý tuyệt đối có thể là tuyệt đối thật.

Họ đều là những người to lớn, phần lớn năm mươi hoặc sáu mươi tuổi với nụ cười tươi nhưng đôi mắt không biểu hiện tình cảm gì. Chúng tôi, những đảng viên Dân chủ, ngược lại, chỉ thấy bối rối. Tôi nói ra điều này không phải nhằm mục đích - như các đảng viên Cộng hòa thường làm - là khuấy động sự ganh ghét giai cấp.

Một ngày của những nụ cười và lời cảm ơn, của sự lịch thiệp và hào nhoáng - đó là hình ảnh trong mắt những vị khách đến Capitol. Tôi biết chính mình không giỏi giang hơn sáu năm trước là mấy, hồi đó tôi chỉ tạm thời bị mắc cạn. Khó khăn của người bình thường, tiếng nói từ những thị trấn thất nghiệp[101] hay những khu trung tâm đang suy thoái chỉ còn là những tiếng vọng xa xôi chứ không phải thực tế rõ ràng, là những vấn đề trừu tượng cần theo dõi hơn là cuộc chiến cần phải lao vào.

Các sự kiên thuộc các vấn đề phức tạp cũng không bị hạn chế trong cách đưa tin. Trước hết, chúng ta cần hiểu rằng không thể quay trở lại áp dụng chủ nghĩa biệt lập - tức là kiểu chính sách đối ngoại bác bỏ mọi yêu cầu triển khai quân đội Mỹ. Tôi nhận thấy sự nguy hiểm từ tính xảo quyệt, tinh vi trên gương mặt nhiệt tình của phong trào bảo thủ.

Kết quả cuộc thăm dò ý kiến sau bầu cử có thể đã bị trình bày một cách dở tệ, nhưng câu hỏi có ý nghĩa lớn hơn nhiều về giá trị chung - là những tiêu chuẩn, nguyên tắc mà đa số người Mà coi trọng đối với cuộc sống của họ cũng như đối với đất nước - phải có vị trí trung tâm trong nền chính trị, phải là nền móng trong mọi cuộc tranh luận về ngân sách, dự án, luật pháp và chinh sách của chúng ta. Băng đảng là gia đình chúng. Dĩ nhiên, khó mà biết được liệu bà Noonan có thực sự nghĩ tôi đang tự so sánh mình với Lincoln thật không, hay bà chỉ thích thú khi tiêu diệt tôi một cách nhã nhặn như vậy.