Một cuộc giao duyên không đi đến hôn phối keo sơn sinh ra biết bao nhiêu ác quả. Nhưng họ có giờ phút buồn tủi riêng của họ. Tôi biết được nhiều trung học sinh chuyên môn trốn học, chép khóa của giáo sư cho về để mốc, thi rớt lên rớt xuống mà ngày tới tối cứ xây mộng vàng làm lớn.
Bạn gái thì ngây thơ mà mà họ thì già mưu mẹo nên họ dùng đủ thứ lời lẽ mía mật để thu tâm. Nhưng các bạn trai đều có phút giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc. Điểm tâm lý nầy đáng để ý là người ta đừng lấy làm lạ sao lắm khi bạn trai tỏ ra lạnh lạt với người nào kể cả người yêu của họ hay chểnh mảng, bỏ rơi những bộ phận nào trong lúc tính những dự môn chơi thể thao, những môn thể dục.
Bị bạn già hàm trống miệng đem nộp cho kẻ khác, xuyên tạc, mỉa mai, bạn trai đâm ra bi quan, cho đời là giả dối. Đức tế nhị cũng lệch lạc vì sự ê chề của thú xác thịt, của tật thày lay. Họ thương cha mẹ lắm nhưng trong gia đình, mẹ nói gì nghịch ý họ là họ cãi.
Giáo sư bắt buộc cạo sát họ vẫn thuộc rành được. Họ có những nét tâm lý đặc biệt. Tập cho họ siêu nhân hóa những nghĩa cử vì sự làm ơn được đo lường bởi Đấng tối cao giá trị hơn sự thi ân cầu lợi trước mặt.
Gandhi có thân hình teo như cau khô mà chí mấy ai bằng. Hễ thấy cần nói theo đầu óc của họ thì họ lý sự rồi thôi. Họ thả diều xong, bắt đầu kiếm trúc làm ống thụt.
Có nhiều bạn trai đi đến chỗ cẩu thả bên ngoài. Bây giờ lúc nhân cách lớn mạnh, ai nói năng, có thái độ khinh rẻ, bạn trai bất mãn vì thấy lòng tự ái bị tổn thương. Pasteau, Tổng giám đốc tổ chức y học Hội Saint Luc: khi thanh niên đến một tuổi nào đó tuỳ trường hợp, nơi chốn, hoàn cảnh, sự giáo luyện cho họ về luân lý tính dục phổ thông là hữu ích và cần thiết.
Nhưng họ có giờ phút buồn tủi riêng của họ. Có nhiều hiện tượng thoái giảm bên trong cơ quan trái thận chẳng hạn, lúc 11 tuổi nặng hơn 16, 17 tuổi. Người có lương tâm tế nhị không thể tưởng tượng được đời sống ô uế về xác thịt của những nam thanh mà người ta hay gọi là bọn cô hồn.
Tuy nhiên, bảntính bạn trai ở tuổi dậy thì tự nhiên cởi mở. Mất tình yêu họ nghe đau xót vì cô độc, vì thiếu sự bổ khuyết vào tâm hồn họ, bao nhiêu cực khổ của họ vì người yêu, bao nhiêu tốn kém của họ đổ ra để mua chuộc tình yêu. Coi chừng hồi mình dặn, họ dạ dạ, vâng vâng mà không hiểu hết ý mình đâu.
Vì ái tình trong họ bị khủng hoảng nên đi họ không có mục phiêu, đến đâu cũng không có mục đích, về nhà lại cũng chẳng có mục tiêu. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì. Người ta nỗ lực thôi.
Từ đầu chương tôi đã nói vườn lòng họ có gió lạ yêu đương thổi phớt rồi tôi kể một số hình thức mà thứ gió lạ ấy xen vào. Nhiều bạn trai học hành không được. Mà coi chừng thường tại óc trực giác nhận định sai lầm, rồi tình dục thổi thêm lửa yêu.