Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh. Chúng ta nên nhớ vì số phận long đong của ái tình người nam, người ta mới để ý đến sứ mệnh sự cần thiết của sứ mệnh làm chồng, trách vụ làm cha: tất cả nó trói người nam bền vững trong đời sống hôn nhân nhất phu, nhất phụ. Jean Le Presbytre nói: Bạn yêu người tình cách cao thượng, khiết bạch, siêu nhiên như người ta yêu một thiên thần.
Họ chăm sóc mái tóc, họ cạo mặt, cắt móng tay và chuyên chú trang sức được chừng nào hay chừng ấy. Có thể những khuyết điểm nầy là mầm ly khai của hai khối tình khi tình nhục của bạn trai đã loãng. Khi sinh lực dồi dào, lòng yêu đời nổi dậy, bạn trai thích hưởng ứng những phong trào khỏe.
Đi đâu về bạn gái hay lúm xúm bàn đủ thứ chuyện cho gia đình nghe. Không như bực lão thành ngồi chẽ từng chản tóc kẻ tơ. Bản năng yêu có nỗi dậy cũng chừng mực.
Còn chết vì đ àn bà như Từ Hải ta còn hồ nghi là chết kiểu tiểu thuyết. Từ chỗ không tin thiên hạ ai hiểu mình được bạn trai thấy con người nhiều khuyết điểm quá, xã hội đầy mâu thuẫn: họ thấy toàn bề trái cuộc đời. Vì đối tượng chánh của quyển này là phân tích tâm hồn bạn trai nên ở đây tôi chỉ gợi vài nét chánh để bạn nhận thức con người kỳ biệt của bạn trai thôi.
Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. Ái tình của họ cũng cuồng bạo, khắt khe nhưng cách chung ít tế nhị. Tôi thú thật với bạn là không biết tại sao và ra sao? Khi vườn lòng họ hé cửa, nhô lên bao nhiêu hoa cỏ tâm tình mà giống đã gieo đâu tự hồi nào.
Đàn ông khác đ àn bà ở điểm trên chung quy tại đ àn ông trọng đại cương, lo nặng về phương pháp, thấy tất cả qua óc tổng hợp. Tại duyên phận? Cũng có. Lần nọ tôi đến thăm, ông gặp tôi bắt tay rồi vào nhà trong báo với bà ra tiếp khách.
Nhà giáo cần chỉ thẳng cho họ biết tương lai 9/10 là kết quả của hiện tại. Mà đó chỉ là hình phạt tiêu cực thôi. Duy có điều nầy tôi sợ là thường những mối tình đầu thơ mộng bao nhiêu hay gây cho người ta hối tiếc về sau bấy nhiêu.
Ta cường dũng là nhờ khí lực. Họ không có ác tâm khinh người. Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng.
Báo chí có nhiều tin cậu trai nầy thọc huyết cậu trai kia, đàn ông nầy treo cổ đ àn ông nọ để đăng là tại tâm lý ngàn đời của nam giới. Nhưng phải khai thác bản năng hướng xã sẵn có trong mình để mình ngày một thành người hợp xã. Đừng mong gì họ biết hy sinh một con tép để bắt con tôm.
Có một số bạn trai mất bản sắc thành thực lo trao diện thân thể, nô lệ cho ăn mặc. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng. Họ không thích đi chơi, cũng không thèm đọc sách.