Tiền thuê nhà lại tăng nữa. Nên nhớ bản tính con người, nhất là bản tính của bạn. Bạn chưa biết thưởng thức tường tận từng tiếng vì bạn chưa bao giờ luyện tai nghe như vậy.
Đã đành, nên bỏ thêm nhiều thì giờ vào việc tu thân, càng chịu tốn công thì kết quả càng nhiều. Nhưng trước khi bắt đầu bạn cho phép tôi dặn nhỏ mấy lời này: Đó, thái độ của thầy phải như vậy.
Kiên tâm thì không khi nào thất bại. Điều thứ nhất là phải vạch mục đích để định hướng nỗ lực của bạn. Thường thường ông không yêu thích công việc của mình, may lắm là không ghét nó.
Có một tiểu thuyết Anh, do một nữ sĩ viết, vô cùng hay hơn hết thảy những tiểu thuyết của George Eliot Brontes, cả của Jane Austen, mà có lẽ bạn chưa đọc. Nó chỉ cần thay đổi công việc, chứ không cần nghĩ, trừ những lúc ngủ. Thật là một chế độ dân-chủ lý-tưởng.
Người ta không phải lúc nào cũng gắng sức hoài được". Ý muốn làm được việc gì ngoài chương trình đã ấn định là ý muốn chung của những người có một tâm hồn khá! Nhưng tôi chưa bao giờ thấy một bài tuỳ bút chỉ cách sống 24 giờ một ngày.
Bạn thừa nhận rằng tôi đã chọn ví dụ đó không phải vì nó có lợi đặc biệt cho thuyết của tôi chứ? Chính vì muốn thực hành chân lý sâu xa thường bị bỏ quên đó (chân lý ấy không phải tôi tự tìm ra đâu) mà tôi đã xem xét một cách thực tế và tỉ mỉ sự tiêu phí thời gian mỗi ngày. Nếu bạn không ra mặt thì tôi xin tiếp tục chuyện trò với những bạn đang lo âu, phiền muộn của tôi, với vô số tâm hồn đương bị ám ảnh, đau đớn vì năm này năm khác cứ trôi, trôi đi, trôi đi mà chưa tìm ra cách cho đời sống trơn tru.
Bạn bảo ngày của bạn đầy công việc rồi, đầy đến tràn trề ra ư? Bạn bỏ ra một ngày đến mấy giờ để lo vần đề cơm áo? Bảy giờ, phải không? Và mấy giờ để ngủ? Bảy giờ nữa ư? Tôi xin tính thêm hai giờ nữa cho rộng rãi. Ở trên tôi đã có dịp nói đến khoảng thời gian mênh mông là 44 giờ từ 2 giờ chiều thứ 7 đến 10 giờ sáng thứ 2. Điều đó rất dễ chịu và làm cho ta bình tĩnh, yên vui.
Có nó, làm cái gì cũng được; thiếu nó, không làm được việc gì cả. Hôm đó, bạn không bỏ ra 45 phút để sửa soạn đi ngủ. Sự mong mỏi mà không được thoả mãn có thể làm cho y luôn bứt rứt.
Nhưng đã có người đạt được, nhờ nhận chân rằng không phải tìm cái vui cho thân thể hoặc tâm hồn mà phải luyện trí và bắt hành động phải hợp với nguyên tắc thì mới có hạnh phúc. Lẽ ấy tự nhiên, tầm thường nhất, từ đời nào tới giờ ai cũng biết nhưng chứa một chân lý sâu xa mà phần đông chúng ta suốt đời không nhận chân được. Không có một vị thần linh nào bảo: "Người này hoặc là điên, hoặc có óc nô lệ.
Nó ngắn quá đi thôi. Sau nầy, có dịp, tôi sẽ nói về văn chương. Điều đó rất dễ chịu và làm cho ta bình tĩnh, yên vui.